Erik belt me op en vraagt: “Hoe kan ik vriendelijk en in contact blijven? Op dit moment in mijn leven kan ik me machteloos, boos en gefrustreerd voelen. Maar ook eenzaam en verdrietig. Hoe kan ik, als ik me zó voel nog in contact blijven met de ander, terwijl die me niet ziet, niet hoort en niet begrijpt…?”
“Ik wil jouw liefde in vrijheid ontvangen…” Dat is de plek waar ik vandaan kom. Niet de gouden kooi, maar de deur die altijd open staat. Zij is het waard om te stralen. Dat is ook waarom ik voor haar gevallen ben. Zij heeft haar vleugels uit te kunnen slaan zodat ze de wereld kan verblijden en mooier kan maken met haar bijdrage en aanwezigheid. En dat zij het is, die er steeds opnieuw voor kiest om weer terug te willen keren.
Wat maakt dat je dat blijft doen? Vraag ik aan Femke, een jonge moeder van twee pubers. Ze wil meer rust in haar leven, maar een combinatie van een baan en een gezin belemmert haar in het nemen van meer tijd en ruimte voor zichzelf, waardoor ze steeds over haar eigen grenzen heen gaat. “Ik moet er toch ook voor hun zijn, ik ben tenslotte hun moeder…” Want, als je er niet voor hen bent, wat dan? “Dat vinden ze niet fijn…” En als ze dat niet fijn vinden, wat is er dan wel? “Dan voelen ze zich alleen. Of boos, of verdrietig…”. Dus wat je eigenlijk zegt is dat jij verantwoordelijk bent voor hun geluk? Ze glimlacht; “Ja… eigenlijk wel…”
“Ik ben zo bang dat hij mij in de steek laat”, zegt ze. “Ik word er gespannen van, voel me benauwd en er ontstaat een soort van paniek. Waarop ik dan weer naar buiten ren om te roken, terwijl ik dat eigenlijk helemaal niet wil”. Pillen tegen de angst, de spanning en om te stoppen met roken hebben niet het gewenste resultaat opgeleverd. Op de vraag wat ze het liefste wil, zegt ze: “Ik wil me goed voelen, ik wil niet zo bang zijn dat ie weggaat. Ik wil meer vertrouwen hebben en sterk zijn…”
Ik vraag haar de volgende zin te herhalen: iets in mij is bang… Klopt dat? Vraag ik. Ze knikt bevestigend; “Ja, dat klopt, iets in mij is bang”
18 jaar is ze. Na haar eindexamen uiteindelijk gekozen voor een “tussenjaar”. Ze werkt en heeft het eigenlijk wel naar haar zin. Desondanks knaagt er iets in haar: “Ik moet toch iets van een studie gaan doen. Al weet ik niet zo goed wat…”. Op de vraag waarom antwoordt ze dat iedereen in haar omgeving studeert en precies weet wat ze willen in hun leven. Het geeft haar een onrustig en machteloos gevoel. Het maakt haar klein en zonder waarde… waardeloos.
Wanneer je een grens trekt ten opzichte van de ander. Dan is die grens niet gericht tégen de ander. Die grens is er vóór jou. Wat je eigenlijk zegt is: dit is mijn ruimte. Door een grens te trekken creëer je ook de mogelijkheid dat iemand die grens over kan gaan. Immers als er geen grens zou zijn, kan iemand deze ook niet passeren. Jouw lijf laat je voelen wanneer jouw grens overschreden wordt. Door bijvoorbeeld een benauwd en beklemmend gevoel.
Hij zit tegenover mij in mijn praktijk. Een man van eind dertig. Zijn werk – wat hij altijd graag deed – gaat niet meer. Hij is tijdelijk weg bij zijn gezin. Weet niet meer wat ie moet doen. Iets in hem roept om een verandering. Om vrijheid. Geluk. Een andere kracht houdt hem op de plek waar hij staat. Schuldgevoelens. Het goed willen doen. Gezien willen worden voor wie hij daadwerkelijk is. Zijn partner laat weten wat ze wil. Als hij in staat zou zijn om aan haar wensen tegemoet te komen, dan zouden ze het toch prima hebben samen? Zij houdt toch immers ook rekening met zijn behoeften? Zij respecteert hem toch ook? Waarom lukt het dan niet om haar ook te respecteren? Beiden zijn een fuik ingezwommen. Zonder dat ze er erg in hebben. Een doodlopend pad. De verbinding met lijstjes en oordelen belangrijker gemaakt dan de verbinding met henzelf. Uit liefde voor de ander…
Hoe egoïstisch is het om van een ander te zeggen dat ie egoïstisch is?
Egoïsme heeft in onze maatschappij een negatieve bijklank gekregen. “Je moet er vooral eerst voor een ander zijn, en dan pas aan jezelf denken…” Mocht je de omgekeerde route kiezen, dan ben je vooral fout bezig. Ik sta ervoor dat egoïsme goed is. Egoïsme betekent dat je in de eerste plaats aan jezelf denkt. Goed voor jezelf zorgt. Nadenkt over wat goed is voor jou. Liefde voor jezelf.