In mijn angst voel ik jouw kostbaarheid
“Ik ben zo bang dat hij mij in de steek laat”, zegt ze. “Ik word er gespannen van, voel me benauwd en er ontstaat een soort van paniek. Waarop ik dan weer naar buiten ren om te roken, terwijl ik dat eigenlijk helemaal niet wil”. Pillen tegen de angst, de spanning en om te stoppen met roken hebben niet het gewenste resultaat opgeleverd. Op de vraag wat ze het liefste wil, zegt ze: “Ik wil me goed voelen, ik wil niet zo bang zijn dat ie weggaat. Ik wil meer vertrouwen hebben en sterk zijn…”
Ik vraag haar de volgende zin te herhalen: iets in mij is bang… Klopt dat? Vraag ik. Ze knikt bevestigend; “Ja, dat klopt, iets in mij is bang”
Onderdrukken vang angst
Mag je bang zijn? Ze schudt direct van nee. Iets in haar vindt eigenlijk dat ze niet bang mag zijn. Logisch ook, want dat gevoel van angst is uiterst ongemakkelijk en bedreigend. En dus wordt er een deel wakker dat zegt: wegwezen hier! En vervolgens onderdruk je de angst, zoek je afleiding of trek je een muur op om het ongemak niet te hoeven voelen. Een zeer succesvolle strategie, zo lijkt het. De praktische uitkomst is echter minder rooskleurig.
Reserve
Op het moment dat we bang zijn dat de ander ons verlaat, trekt een deel van jou zich terug en bouwt een stukje reserve in. Zodat, wanneer je partner inderdaad vertrekt of verliefd wordt op een ander, je in ieder geval nog terug kunt vallen op dat stukje dat van jou is. Met andere woorden: je geeft geen honderd procent, maar negentig procent aan je relatie en tien procent hou je in reserve. En ondertussen zeg je wel dat je er voor de volle honderd procent voor gaat. En al geef je negenennegentig procent aan je relatie, wat natuurlijk ongelooflijk goed en hoog is, maar dan nog zal die één procent ‘geen-commitment’ voelbaar zijn bij de ander. De ander merkt die één of tien procent reserve die jij inbouwt en daar betaal je een prijs voor: de ander voelt zich niet volledig gezien, niet gewaardeerd en mist een stuk vertrouwen in jou. En dat sijpelt door in je relatie en zorgt voor angst, spanning, pijn en onrust.
Angst om gekwetst te worden
Uit angst om gekwetst te worden bouwen we dus een reserve in. De harde werkelijkheid is echter dat je al gekwetst wordt; er is al pijn en onrust omdat je je verlangen niet voor de volle honderd procent realiseert. Er moet dus een bereidheid zijn om gekwetst te worden wanneer je je verlangen wilt realiseren en je jouw relatie voor de volle honderd procent wilt leven.
Kostbaarheid
Kwetsbaarheid is het vuurtje onder je relatie. Juist door contact te maken met de angst van verlies of verlating voel je ook het verlangen. Het verlangen dat de ander blijft, het verlangen naar een innige verbinding en een waardevolle relatie. Via die angst ervaar je ook dat je een risico loopt en dat de relatie dus niet vanzelfsprekend is. En als het niet vanzelfsprekend is, dan is het dus bijzonder, waardevol en kostbaar: de moeite waard om ervoor te vechten. Vechten in de zin van er tijd, energie en aandacht aan geven. Waarom? Omdat het kostbaar is.
Ik blijf
Er is niets mis mee, sterker nog, het is noodzaak om tegen de ander je gevoel te benoemen en bijvoorbeeld te zeggen: “Ik ben soms doodsbang dat je bij me weggaat. Je bent vrij, je hoeft deze angst niet bij mij weg te nemen. Fijn als je me geruststelt, maar je hoeft het niet te doen. Want het laat me juist zien hoe belangrijk de verbinding is tussen jou en mij. Hoe waardevol die is. Hoe kostbaar. En hoeveel liefde ik voor jou voel”. En dat het dan niet alleen bij woorden blijft, maar dat je ook in je daden in praktische zin laat zien en voelen dát de ander kostbaar is. Door er te zijn. Ook als de ander zich afstandelijk, nors of geïrriteerd gedraagt. “Ik baal ervan dat je zo doet, maar ik ben er. En ik blijf”.
De weg naar een succesvolle relatie
Mijn persoonlijke ervaring is, dat toen ik voor honderd procent commitment ging in mijn relatie en dus ook voor het risico op maximale kwetsing, mijn relatie direct naar een volgend level ging. Er ontstond meer verbinding, meer betrokkenheid, meer liefde, meer openheid, meer vertrouwen, en meer vrijheid ook. De weg naar een goede relatie gaat dus niet via de relatie met of het vertrouwen in de ander. De weg naar een succesvolle relatie gaat via de relatie met jezelf en of jij zelf honderd procent te vertrouwen bent in jouw commitment naar de ander toe. Geef jij honderd procent van jou? En ben je bereid om daarin zelf de pijn te dragen, als dat de prijs is die je moet betalen, wanneer die ene ramp, datgene waar je zo bang voor bent, zich zou kunnen gaan voltrekken? Als je antwoord daarop “Nee” is, dan is dat niet fout, maar dan geeft dat wel aan dat JIJ aan de bak moet en dat de oorzaak niet (alleen) bij je partner ligt.
