Je wint altijd iets

Wat is het dat de energie uit je trekt? Ik stel de vraag aan Anne-Marie, ze is coach en heeft een aantal grote bedrijven in haar klantenkring. “Ik leg de lat altijd hoog en ik heb vaak te maken met deadlines, die ik dan moet halen”. En wat is de prijs die je daarvoor betaalt? “Dat ik vaak moe ben en ik steeds meer kleine lichamelijke klachten krijg”. Oké…. Ik laat een korte stilte vallen en vervolg dan met: Wat is de winst?

Winst

Wat is de winst van het altijd maar hoog leggen van de lat en dat je vindt dat je je deadlines moet halen? Anne-Marie reageert direct met: “Die is er niet!” Absoluut wel, zeg ik. Hoelang doe je het al op deze manier? “Nou al heel wat jaren… 5 jaar?” Denk jij, Anne-Marie, dat iemand iets 5 jaar lang doet, dag-in-dag-uit, zonder dat die daar winst bij heeft? Dus; wat is de winst? “Dat ik mijn werk goed doe en dat ik tevreden klanten heb…”. Wat is daarin de winst voor JOU? “Dat ik me goed voel, dat ik gewaardeerd wordt voor wat ik doe”. En als jij je goed en gewaardeerd voelt, wat gaat dat dan doen met jou? “Ja, dan heb ik plezier, voel ik me gelukkig. Daar krijg ik energie van!” En nu de kernvraag: is het daadwerkelijk zo dat je er blij van wordt en dat je er energie van krijgt? “Nee…” 

Strategie

En er is niets mis met deze strategie! Je doet niets “fout”. Immers; als jij je werk goed doet, je haalt je deadlines, dan leidt dat tot tevreden klanten. Je krijgt de erkenning en de waardering waardoor je je goed gaat voelen, het zorgt ervoor dat je blij en gelukkig bent en dat je er energie van krijgt. Een succesvolle strategie in de wereld van de logica. Maar niet in de wereld van de menselijkheid. Het praktische resultaat is namelijk dat je er uiteindelijk helemaal niet blij en gelukkig van wordt of dat je er energie van krijgt. Sterker nog: het trekt je leeg.  

Risico

Nu de andere kant. Wat is het risico wanneer je deze strategie laat vallen? En opnieuw reageert Anne-Marie met; “Die is er eigenlijk niet…”. Jawel, ook hier, die is er absoluut wel. Anders was je er allang mee gestopt! Welk risico loop jij wanneer je besluit dat je de lat minder hoog gaat leggen en je de deadlines minder serieus gaat nemen. Wat is het risico? “Dat ik klanten kwijtraak”. En wat is het risico daarin? “Dat ik minder geld heb”. En als jij minder geld hebt, wat gaat dat dan doen met jou? “Dan heb ik minder zekerheid en stabiliteit”. En hoe gaat dat voelen? “Daar word ik onzeker van, dat houdt me wakker en slaat me lam…” En hoe voel je je nu? “Ja, ook onzeker, moe en futloos”. Dus datgene waar je bang voor bent, de ramp die zou kunnen plaatsvinden op het moment dat jij je bekende strategie los gaat laten, die ramp die is zich al aan het voltrekken… 

Moeten

Van wie móet je die deadlines halen? “Van het bedrijf”. En wie besluit uiteindelijk om zich daaraan te houden? “Ja, ik”. Je móet niets. Moeten is een escape. Door te zeggen: ik móet die deadlines halen, dan is het net alsof één of andere grotere macht voor jou bepaalt wat je wel of niet moet doen. Daarmee geef je niet alleen het roer, maar ook alle verantwoordelijkheid uit handen. De werkelijkheid is dat jij ervoor kíest. Vervang “ik moet” nu eens voor “ik kies ervoor om…”. Anne-Marie herhaalt de zin: “Ik kies ervoor om de deadlines te halen…”. Wat merk je? “Dat geeft meer ruimte. Door te zeggen dat ik daar voor kies voel ik meteen de ruimte om ook te kunnen zeggen; ik kies ervoor om het niet te doen…”. En als jij degene bent die ervoor kiest om iets wel of niet te doen, wie staat er dan aan het roer? “Ik!” Is het waardevol, denk je, om aan het roer van je eigen leven te staan? “Zeker!” 

Aan het roer

Als jij aan het roer staat van jouw leven. En jij bent degene die ervoor kiest om iets wel of niet te doen. Dan ben jij ook degene die verantwoordelijk is voor de consequenties van die keuze. Dat betekent dat wanneer je een voor jou kloppende beslissing hebt genomen, jij daar ook de vruchten van plukt en jij degene bent die dat gerealiseerd heeft. Maar dat kan een spannende plek zijn. Want zodra jij verantwoordelijk bent voor de mooie dingen in jouw leven, dan ben je dus ook opeens verantwoordelijk voor de shit in je leven. Niet schuldig, wel verantwoordelijk. Wanneer jij een “verkeerde” keuze hebt gemaakt, verkeerd in de zin van “niet kloppend” voor jou, dan ga je dat voelen in je lijf. Dan ben jij daarvoor verantwoordelijk en kan je dus niets en niemand meer de schuld geven. Dat lijkt misschien slecht nieuws, maar dan ben jij ook degene die ieder moment weer bij kan sturen. En dát gaat iets met je doen. Daar krijg je meer rust, meer ruimte én meer energie van.  

Perfectionisme 

Tot slot: er is niets mis met perfectionisme. Er is niets mis met het behalen van deadlines. Tótdat je het nodig gaat hebben om je goed te voelen. Dan heb jij geen leiding meer over je perfectionisme, maar hebben het perfectionisme en de deadlines controle gekregen over jou. Dan lijkt het alsof je de touwtjes nog in handen hebt, maar er wordt aan de verkeerde kant aan getrokken. En dat ga je voelen. Bijsturen dus. Steeds weer opnieuw. Jouw keuzes, jouw roer, jouw gezondheid.